ပင်လယ်လက်ဆောင်

 

❝ ပင်လယ်လက်ဆောင် ❞
            ( ပုံပြင် )

ဟိုတစ်ခါတုန်းက တရုတ်ပြွေရှည်ကြီးကို ကျင်ကျင်လည်လည် မှုတ်တတ်တဲ့ အဘိုးအို တစ်ယောက် ရှိခဲ့တယ် ။ သူ့ကို လူအများက ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးရယ် လို့ ခေါ်ကြတယ်တဲ့ ... ။ ဒီဘိုးဘိုးဟာ တောထဲ သွားပြီး ပြွေမှုတ်တာကို နှစ်သက်သတဲ့ ။ ကလေးတွေဟာ မကြာခဏ ဆိုသလို သူ့နောက်ကို လိုက်ပြီး ပြွေသံ နားထောင်ကြတယ် ။ သူက ပြွေကို ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် ကျင်ကျင်လည်လည်နဲ့ သာယာညင်းပျောင်းစွာ မှုတ်လိုက်ပြီလားဆိုရင် ငှက်များနဲ့ တိရစ္ဆာန်ကလေးများဟာ အဝေးကြီးကနေ သူ့ဆီကို ပြွေသံ နားထောင်ရအောင် ရောက်လာ တတ်သတဲ့ကွယ် ... ။

တစ်နေ့တော့ ပြွေဆရာ ဘိုးဘိုးကြီးဟာ ဖျားပါလေရော ။ ပိန်ချောင်ပြီး ဂုတ်များ တောင် ကျိုးနေသတဲ့ ။ ဒါကို ဟန်ခိုလန် ဆိုတဲ့ သူငယ်လေးက သွားရောက်ပြီး အခြေအနေ ကြည့်မေးသတဲ့ ။

“ ဘာမှ စားလို့ အရသာ မတွေ့ဘူးကွယ် ။ အရသာရှိတဲ့ အစာ တစ်ခုခုကို စားချင်တာပဲ ”

ဘိုးဘိုးက လူမမာမေး ရောက်လာတဲ့ ဟန်ခိုလန် ကို အဲဒီလို ပြောလိုက်တယ် ။ ဒီတော့ ... ။ “ မေမေ ငယ်ငယ်တုန်း ကလည်း ဒီလိုပဲ ဖျားနာဖူးတယ်လို့ ပြောတာပဲ ။ အဲဒီတုန်းက ဘဘရယ် အရှေ့ပင်လယ် သွားပြီး အဖြူမှုန့်လေး တစ်မျိုးကို ယူလာသတဲ့ အဲဒါလေးတွေ စားလိုက်တဲ့ အခါ မေမေ့ လျှာမှာ အရသာ တွေ့သွားတယ် ဆိုပဲ ။ ပြီးတော့လည်း ပြန်ပြီး နေကောင်းလာတယ်တဲ့ ... ”

ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဟန်ခိုလန်က ဘိုးဘိုးကို ပြောပြပြီး အိမ်ကို ပြန်ခဲ့တယ် ။ အိမ် ရောက်တော့လည်း သူ့မေမေကို ပြောပြတယ် ။

“ မေမေရယ် ... ဟိုပြွေ မှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးကြီးလေ ဖျားနေတယ် ။ သူက ရသာခဲ တစ်ခုခုကို စားချင်သတဲ့ ။ အဲဒါ အရှေ့ပင်လယ်ကို ကျွန်တော် သွားပြီး အကူအညီ တောင်းဦးမယ်နော် ”

ဟန်ခိုလန် ဟာ နောက်တစ်နေ့ အရုဏ်တက်တော့ သူ့မေမေကို ကန်တော့ပြီး ခရီးထွက်ခဲ့တယ် ။ နေဝန်းနီနီကြီးဟာ အရှေ့ဆီက ထွက်ပြူစ ရှိသေးသတဲ့ ... ။ ဒီအခါမှ ဟန်ခိုလန် က “ ငါသိတယ် ... နေဟာ အမြဲတစေ အရှေ့က စထွက်တာပဲ ... ငါ လုပ်ရမယ့် ဥစ္စာ အားလုံးဟာ ဒီ အရှေ့တည့်တည့်ပဲ ရှိတယ် ” လို့ ရေရွတ် လျှောက်ခဲ့သတဲ့ကွယ် ... ။

နှစ်ရက် ကုန်သွားတဲ့ အခါမှာ သူဟာ တောကြီး မျက်မည်းတစ်ခုထဲကို ရောက်သွားတယ် ။ ဒီတောကို မလွန်မချင်း လှည့်လည်သွားရမှာပေါ့ ။ တောက နက်အားကြီးလို့ နေကိုမြင် ဖို့တောင် အတော် ခဲယဉ်းသတဲ့ ။ ဒါကြောင့် ဟန်ခိုလန်ဟာ လက်ဝဲလက်ယာ သိတဲ့တိုင် အရှေ့ ဆိုတာ ဘယ်မှာ ရှိတယ်ရယ်လို့ မမှန်းဆတတ်တော့ဘူးတဲ့ ။ ဒီတော့ သူက “ ဘယ်လမ်းဟာ အရှေ့ကို သွားတဲ့လမ်းပါလိမ့် ... အရှေ့အနောက် တောင်မြောက် ” လို့ အံ့အားတသင့် တွက်ဆနေမိသတဲ့ ။ အဲဒီလို တွက်ဆနေသံကို တောမျောက်တစ်ကောင်ကကြားတော့ ... ။

“ ဟေ့ ... မောင်သတ္တိကလေး အရှေ့ဟာ ဟိုမှာကွဲ့ ။ ဒါထက်မောင်က ဘာဖြစ်လို့ အရှေ့ ပင်လယ်ကို သွားရတာလဲ ... ”

“ ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးလေ ဖျားနေတယ် ။ သူက အရသာရှိတဲ့ အာဟာရ တစ်ခုခုကို မှီဝဲချင်သတဲ့ ။ ဒါကြောင့် အရှေ့ပင်လယ်ကြီးကို သွားပြီး အကူအညီ တောင်းမလို့ဘဲ ။ ဒါပေမယ့်ဗျာ ကျွန်တော်က လမ်းမသိဘူးဗျ ”

“ ဒါဖြင့် ဒီမှာ ဟောဒီ သစ်ငုတ်ကြီးကို ကြည့်စမ်းပါ ။ သစ်ပင်တစ်ပင်ရဲ့ နှစ်ဖက်ကို ပြတဲ့ ဒီအရစ်တွေကို မြင်တယ် မဟုတ်လား ။ တောင်ဘက်က အရစ်တွေဟာ စိပ်တယ် ။ တစ်ရစ်နဲ့ တစ်ရပ် ကပ်နေတယ် ။ မြောက်ဘက်ကတော့ ကျဲတယ်လေ ... အဲ ... မှတ်ပြီးတောင်နဲ့ မြောက်ကို သိရောပေါ့ ။ ဒီကနေ အရှေ့ ကိုလည်း သိနိုင်ပါပြီနော် ”

ဟန်ခိုလန် ဟာ သစ်ပင်ရဲ့ နှစ်ဘက်တွေကို ပြတဲ့ အရစ်တွေကို ကြည့်ပြီး အရှေ့အရပ်ကို သိမြင်သွားတယ် ။ ဒါကြောင့် မျောက်ကို ကျေးဇူးတင်စကားပြောပြီး ခရီးဆက်ခဲ့ရတယ်တဲ့ကွယ် ။ နောက်တစ်နေ့တာ သူလျှောက်မိတဲ့ အခါမှာ ကျယ်နေတဲ့ မြစ်ရှည်ကြီး တစ်မြစ်ကို တွေ့ရပြန်သတဲ့ ။ မြစ်ကို သူ ဖြတ်မကူးနိုင်ဘူး ။ ဖြတ်ကူးသာတဲ့ မြစ်ကျဉ်းရာ အထိသာ လျှောက်ခဲ့ရတယ် ။ ဒီနောက် ရော်ဘာခံ ဖိနပ်ကို ထုတ်စီးပြီး ရေထဲ ဖြတ်လျှောက်လာခဲ့ရတယ် ။ ဒါပေမယ့် အရပ် လေးမျက်နှာကို သူ မသိတော့ဘူးကွယ့် ။ ဒါကြောင့် “ ဘယ်လမ်းဟာ အရှေ့ပင်လယ်ကို သွားတဲ့လမ်းပါလိမ့် ... အရှေ့ ၊ အနောက်တောင် ၊မြောက် ” လို့ဆိုပြီး တွက်ဆရပြန်တယ်လေ ။ ဒီအခါမှာ ဖြတ်သန်း ပြေးလွှားနေတဲ့ ဒရယ်လေးဟာ သူ ညည်းညူတွက်ဆ နေသံကို ကြားသွားသတဲ့ ။ ဒါကြောင့် ...

“ အလို ... မောင်သတ္တိလေး ပါလား မောင်က ဘာဖြစ်လို့ အရှေ့ ပင်လယ်ကို သွားရတာလဲ ” လို့မေးတော့ .. ။

“ ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးလေ ... ဖျားနေတယ် ... သူက အရသာရှိတဲ့ အာဟာရ တစ်ခုခုကို မှီဝဲချင်သတဲ့ ။ ဒါကြောင့် အရှေ့ပင်လယ်ကြီး ဆီကို သွားပြီးအကူအညီ တောင်းမလို့ဘဲ ၊ ဒါပေမယ့်ဗျာ ကျွန်တော်က လမ်းမသိဘူးဗျ ”

“ ဒီလိုဆို လာ ... လာ ... ဟောဒီမှာ ကျောက်တုံး ပေါ်က ရေညှိကို ကြည့်စမ်း ... ရေညှိပင် ဆိုတာ မြောက်ဘက် ကျရာမှာ ပိုပေါက်တယ် ။ ထူထပ်တယ် ။ တောင်ဘက်က ပါးတယ် ။ အဲ ... မြောက်နဲ့ တောင်ကို သိရင် အရှေ့ကိုလည်း သိနိုင်ရောပေါ့ ... ”

ဟန်ခိုလန် ဟာ ဒရယ်လေး ပြောစကားအရ ကျောက်တုံးပေါ်က ရေညှိပင်ကို ကြည့်ပြီး အရပ်ကို သိမြင်သွားလို့ ဒရယ်လေးကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောရတယ် ။ ပြီးတော့မှ ခရီး ဆက်ထွက်ခဲ့ပြန်တယ်တဲ့ ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ သူ့လမ်းမှာ ပိတ်ဆီးနေတဲ့ တောင်ကြီးတွေကို ရောက်အောင် နှစ်ရက်တိုင်တိုင် လျှောက်ခဲ့ရသတဲ့ကွယ် ။ တောင်ကြီးပေါ် တက်ရတာ တစ်နေ့တောင် ကုန်သွားသတဲ့ ။ တောင်ထိပ် မြေပြန့်ပေါ် ရောက်တော့ မှောင်နေပြီး ကောင်းကင်မှာ ဆိုရင် မှိတ်တုတ် မှိတ်တုတ်နဲ့ လင်းနေတဲ့ ကြယ်ကလေးများနဲ့ ပြည့်နှက်နေသတဲ့ ။ ဒါပေမယ့် သူ အရပ်လေးမျက်နှာကို မသိပြန်ဘူးတဲ့ကွယ် ။ ဒါကြောင့် ညည်းတွားရပြန်သတဲ့ ။

“ အရှေ့ပင်လယ်ကို သွားတဲ့လမ်းဟာ ဘယ်လမ်းပါလိမ့် ။ အရှေ့ ၊ အနောက် ၊ တောင် ၊မြောက် ”

တေးဆိုတော့မယ်လို့ လုပ်နေတဲ့ ညငှက်ကလေး တစ်ကောင်ဟာ ဟန်ခိုလန် ရဲ့ ညည်းညူသံကို ကြားသွားပြန်တယ် ။ ဒီတော့ ညငှက်ကလေးက အော်ပြီး “ အလို ... မောင်သတ္တိကလေးပါလား ... မောင်က ဘာဖြစ်လို့ အရှေ့ပင်လယ်ကို သွားရတာလဲ ” လို့ ပြောပြန်တယ်တဲ့ ။

“ ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးလေ ... ဖျားနေတယ် ။ သူက အရသာရှိတဲ့ အာဟာရ တစ်ခုခုကို မှီဝဲချင်သတဲ့ ။ ဒါကြောင့် အရှေ့ပင်လယ်ကြီးဆီ သွားပြီး အကူအညီ တောင်းမလို့ဘဲ ဒါပေမယ့် ဗျာ ကျွန်တော်က လမ်းမသိဘူးဗျ ”

“ ဒီလိုလား ... ဒါဖြင့် ကောင်းကင်က ကြယ်လေးတွေကို ကြည့်စမ်းပါ ။ အိမ်မြှောင်နဲ့ တူတဲ့ကြယ် ခုနစ်လုံး စဉ်နေတာ တွေ့တယ် မဟုတ်လား ။ အဲဒါ ခုနစ်စင်ကြယ်ပဲ ။ သိပ်တောက် နေတဲ့ အဖျားက ကြယ်ကတော့ ပိုလာကြယ်လို့ခေါ်တဲ့ အမြီးပဲ ။ ဒီအမြီးဟာ အမြဲ မြောက်ဘက် မှာရှိတယ် ။ အဲဒါကို မျက်နှာ မူလိုက်ရင် ကျောနောက်ကဟာ တောင်ဘက်ပေါ့ ။ အရှေ့အရပ်က ညာဘက် မှာလေ ။ ဒီတော့ ညာဘက်ကို သွားရုံပေါ့ ။

ခဏ ဟန်ခိုလန် က ညငှက်ကလေးကို ကျေးဇူးတင်စကား ပြောပြီး မြက်ခင်းပေါ်မှာ ခေတ္တ မှေး အိပ်လိုက်တယ် ။ ပြီးတော့ ညလုံးပေါက် သုတ်ခြေတင်ပြီး ခရီးနှင်ခဲ့သတဲ့ ။ မြက်ခင်း ပြင်ကြီးကို လွန်သွားတော့ ရေနဲ့ နီးရာမှာ ပေါက်တတ်တဲ့ ပေါင်းတောကြီးကို တွေ့ရပြန်တယ် ။ ဒီ ပေါင်းတောကြီးကို လေထန်တဲ့ လမ်းကလေးကပဲ တိုးဖြတ် လာခဲ့ရတာပေါ့ ... ။ ဒီလို ဖြတ်ခဲ့ရတဲ့ အချိန်မှာတော့ သူဟာ အရပ်လေးမျက်နှာကို မသိပြန်တော့ဘူးတဲ့ကွယ် ။ ဒါကြောင့် “ ဘယ်လမ်းဟာ အရှေ့ပင်လယ်ကို သွားတဲ့ လမ်းပါလိမ့် ။ အရှေ့ ၊ အနောက် ၊တောင် ၊ မြောက် ” လို့ မှန်းဆ တွက်ချက်ရပြန်တယ်ကွဲ့ ။ ဒီအခါမှာ ရှဉ့်လေးညိုတိုတို က သူ့အသံကို ကြားလို့ ...

“ အလို ... မောင်သတ္တိကလေးပါလား ... မောင်က ဘာဖြစ်လို့ အရှေ့ပင်လယ်ကို သွားရတာလဲ ”

“ ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးလေ ... ဖျားနေတယ် ။ သူက အရသာရှိတဲ့ အာဟာရ တစ်ခုခုကို မှီဝဲချင်သတဲ့ ။ ဒါကြောင့် အရှေ့ပင်လယ်ကြီးဆီ သွားပြီး အကူအညီ တောင်းမလို့ဘဲ ဒါပေမယ့် ဗျာ ... ကျွန်တော်က လမ်းမသိဘူးဗျ ”

“ ဒါဖြင့် ဒီမှာ ဟောဒီ ပုရွက်ဆိတ်အုံကို လာကြည့်စမ်းပါ ။ ပုရွက်ဆိတ်အုံ ဆိုတာ သစ်ပင်ရဲ့ တောင်ဘက်မှာ လုပ်တတ်တယ် ။ ဒီတော့ တောင်ဘက်ကို သိပြီ မဟုတ်လား ။ တောင်ဘက်ကို သိရင် အရှေ့ဘက်ကို သိနိုင်ပါပြီ ”

ဟန်ခိုလန်ဟာ ရှဉ့်ကလေး ပြောတဲ့ အတိုင်းပဲ ။ ရက်ပေါင်းများစွာ လျှောက်လာလိုက်တာ သူ့မျက်နှာကို ပင်လယ်လေညင်းလေးများ သုတ်ဖြူးလာတဲ့ အထိ ရောက် လာတော့တယ် ။ ဇင်ယော်ငှက်ကလေးများ ခေါင်းပေါ်ကို မကြာခဏ ပျံဝဲလာတာကို တွေ့ရတော့တယ် ။ ဒီတော့ သူဟာ အံ့ဩဝမ်းသာလာပြီး “ ငါ့ရှေ့ကဟာ အရှေ့ပင်လယ်ကြီးဆိုတာ ဖြစ်မှာပဲ ” ဟု ပြောလိုက် သတဲ့ကွယ် ။

သူဟာ ဝမ်းသာစွာနဲ့ ရှေ့ကို တိုးလာခဲ့သတဲ့ ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ သမုဒ္ဒရာ ပြင်ကျယ်ကြီးကို တွေ့ရတော့ အလွန် ဝမ်းမြောက်ကြည်နူးသွားတယ်ကွဲ့ ၊ ကမ်းစပ်ရောက်တော့လည်း ဝမ်းသာအားရနဲ့ အော်လိုက်မိသတဲ့ ။

“ အရှေ့ပင်လယ်ကြီး .. အရှေ့ပင်လယ်ကြီး ... ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးကြီး ဖျားနေပါတယ် ။ သူ့မှာ ဘာမှ စားလို့ အရသာ မတွေ့ရှာဘူးခင်ဗျ ။ သူ့ကို ကုစားဖို့ အရသာရှိတဲ့ အာဟာရ လိုနေပါတယ် ။ ကျွန်တော်ဟာ ဟန်ခိုလန်ပါ ။ ခင်ဗျားဆီက အရသာရှိတဲ့ အာဟာရကို တောင်းဖို့ ဒုက္ခ ကြီးစွာခံပြီး လာပါတယ် ။ အို အရှေ့ပင်လယ်ကြီး အရှေ့ပင်လယ်ကြီးရေ ... ကျွန်တော့်ကို ကရုဏာ ထားပြီး ကူမပါခင်ဗျာ ... ”

“ ဟန်ခိုလန် ငါ ပြောမယ် ။ အာဟာရလို့ မင်းပြောတာဟာ အဖိုးတန်တဲ့ ဆားပဲ ။ ဆား ဆိုတာ လူတို့အတွက် ပင်လယ်က လက်ဆောင်ပဲ ။ ငါ မင်းကို ပေးမယ် ။ ဘယ်လို ရယူရမယ် ဆိုတာလည်း ငါပြောမယ် ”

အရှေ့ပင်လယ်ကြီး ပြောပြချက် အတိုင်းပဲ ဟန်ခိုလန်က လိုက်နာလုပ်ဆောင်ခဲ့တယ် ။

ပင်လယ်ကြီးရဲ့ ဘေးမှာ မြောင်းငယ်လေး ဖောက်ပြီး ပင်လယ်ရေတွေ ဖြည့်သွင်းခဲ့တယ် ။ လေကလည်း တိုက် ၊ နေကလည်း ပူလို့တဲ့ကွယ် ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ မြောင်းငယ်လေးထဲက ရေတွေဟာ ခန်းခြောက်လာပြီးပျစ်လာသတဲ့ ။မိုးတိမ်ရောင် ဖြူလာသတဲ့ ။ အဲဒီ မြောင်းကလေးရဲ့ နောက် မှာတော့ လယ်ကွင်းလေးလို ရေတိမ်အိုင်ငယ် တစ်ခု တူးထားသတဲ့လေ ။ ဖြူပြစ်ပြစ်ဖြစ်လာတဲ့ ပင်လယ်ရေတွေကို အဲဒီ အိုင်လေးထဲ သွင်းပေးရသတဲ့ကွယ် ။ လေကလည်း တိုက်ပြီး နေကလည်း ပူမြဲပဲပေါ့ ။ ဒီလေနဲ့ နေရဲ့အကူအညီနဲ့ ဖြူပျစ်လာတဲ့ အိုင်ထဲက ပင်လယ်ရေတွေဟာ ခန်းခြောက်ပြီး ဖြူလွင်တဲ့ ဆားပွင့်လေးတွေ အဖြစ် အထပ်လိုက် အလွှာလိုက် တင်ကျန်ရစ်ခဲ့ သတဲ့ကွယ် ။

ဟန်ခိုလန် ဟာ အာဟာရ ရတနာစုကို ရလို့ သိပ်ဝမ်းသာသွားသတဲ့ ။ ဝမ်းသာအားရနဲ့ ဆားတွေကို အိတ်ထဲ ထည့်ပြီး ပခုံးပေါ် ပိုးတဲ့ အခါ အရှေ့ပင်လယ်ကြီး ကျေးဇူးကြီးမားလှကြောင်း ပြောဆို နှုတ်ဆက်ခဲ့တယ် ။ အိမ်အပြန် ခရီးကို စတင် ထွက်ခဲ့တယ် ။

ခုတော့ သူ့မှာ ခရီးသွားရတာ လွယ်ပြီလေ ။ နေတို့ ၊ ပုရွက်ဆိတ်အုံတို့ ၊ ခုနှစ်စဉ်ကြယ်တို့ ၊ ရေညှိပင်တို့ ၊ သစ်ငုတ်တိုတို့ ကို ကြည့်ပြီး အနောက်အရပ် ဘယ်မှာရှိတယ်ဆိုတာကို သိနေပြီကိုး ။ သူဟာ ပေါင်းပင်တို့ ၊ မြက်ခင်းတို့ကို ဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် တစ်တောဝင် တစ်တောင်တက်နဲ့ ခရီးဆက်ခဲ့တယ် ။ မြစ်ကြီးနဲ့ တောကြီးမျက်မည်းကို ဖြတ်ကျော်လာခဲ့တယ် ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ သူ့ အိမ်ကို သူ ပြန်ရောက်ခဲ့တာပေါ့ ။

“ အား ... အဖိုးတန်တဲ့ ရသာခဲတွေပါလား ”

ပြွေမှုတ်တဲ့ ဘိုးဘိုးကြီးဟာ ဆားပွင့်လေးတွေကို တွေ့ရင်တွေ့ချင်း ဝမ်းသာအားရနဲ့ ထ အော်တော့တာပဲ ။ ဆားမှုန့်လေး တချို့ကို လက်ဝါးပေါ်တင်ပြီး နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် လျက်တော့တာပဲလေ ။ ဒီနောက်တော့ သူဟာ ကျန်းမာလာတော့သတဲ့ ။ ဒီအခါမှာ ရွာသူရွာသား အပေါင်းကလည်း ဟန်ခိုလန် ကို ဝိုင်းဝန်း ချီးကျူးလို့ ထောပနာပြုတော့တာပဲကွဲ့ ။

“ ဟန်ခိုလန်က သိပ်သတ္တိ ကောင်းတာပဲ ။ ဒါလောက် ဘေးဥပါဒ်များတဲ့ ခရီးရှည်ကြီးကို သူပဲ သွားပြီး အရှေ့ပင်လယ်မှာ အကူအညီ တောင်းတယ် ။ တန်ဖိုးရှိတဲ့ ဆားကို သူပဲ ယူလာနိုင်တယ် ။

( ဘာသာပြန် )

〇 ပုသိမ် - ချစ်ခိုင် 
📖ရှုမဝ မဂ္ဂဇင်း
     ၁၉၅၉ ၊နိုဝင်ဘာ