ဦးသန်းရွှေ နှင့် အီးတီ

 

❝  ဦးသန်းရွှေနှင့် အီးတီ  ❞

မြန်မာ့သမိုင်းတွင် ဘိုးတော်ဘုရားမင်းလက်ထက်သည် တန်ခိုးဩဇာ အလွန်ထက် မြက်ခဲ့သော ကာလဟု ဆိုနိုင်သည် ။ သို့ဖြစ်ရာ ခေတ်တစ်ခေတ် သို့မဟုတ်မင်းဆက်တစ်ဆက်တွင် ထိုမင်းတစ်ပါးသည်အဘယ်ကြောင့် အောင်မြင်ခဲ့ရသနည်း ၊ အဘယ်ကြောင့် တန်ခိုးဩဇာ လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့သနည်း ဆိုသည်ကိုလည်း ပြန်ပြောင်းလေ့လာ သုံးသပ်လေ့ရှိကြသည် ။ မြန်မာမင်းတို့သည် လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း ၊ အခြေအနေများက ထောက်ပံ့နိုင်စွမ်းများကြောင့် အောင်မြင်ခဲ့သည်ဆိုခြင်းထက် ဗေဒင် ၊ နတ် ၊ ယတြာ ၊ ရှေ့ဖြစ်ဟောစသည်တို့ကြောင့် အောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း အယူသီးခဲ့ကြခြင်းမှာဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ခေတ်သို့ တိုင်ခဲ့ကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်မိပါသည် ။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီးတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည်ဗြိတိသျှတို့ လက်ထဲမှလွတ်လပ်ရေးကို ရယူခဲ့သည် ။ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ပထမဆုံး နှစ်သစ်ဖြစ်သည့်ဇန်နဝါရီလတွင် မြန်မာနိုင်ငံကိုလွတ်လပ်ရေးပေးရန်ဗြိတိသျှတို့က ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းမှာ အလွန်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှသည် ။

မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရချိန်မှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်နေ့ ၊ ၄ နာရီ မိနစ် ၂၀ အချိန် ဖြစ်သည် ။ အမှန်မှာ ဗြိတိသျှတို့၏  လန်ဒန်က သတ်မှတ်ပေးလိုက်သည့် အချိန်မှာ ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့ ၊ ည ၉ နာရီ မိနစ် ၅၀ အချိန်ဖြစ်သည် ။ သို့သော်မြန်မာနိုင်ငံသားတို့က ထိုအချိန်ကို ဗေဒင်ကိန်းခမ်းအရ တွက်ချက်ကြည့်လိုက်သည့်အခါ အချိန်မှာအပုပ်ချိန်ဖြစ်နေပြီး ၊ အခါမကောင်းဟု သတ်မှတ်ကာ နောက်တစ်နေ့သို့ ပြောင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည် ။

ကိုလိုနီလက်အောက်က လွတ်မြောက်ခဲ့ကြရသည့် နိုင်ငံအများစုသည်လွတ်လပ်ရေး ရမည်ဟု ဆိုလိုက်လျှင် အမြန်ဆုံး ရယူလိုကြသည် ။ မြန်မာနိုင်ငံကား တစ်ရက်ဆိုင်းရသည့်အကြောင်းရင်း များစွာရှိသည် ။ မြန်မာတို့ အမှန်တကယ် လွတ်လပ်ရေး အရယူလိုသည့် နေ့မှာ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ ဖြစ်သော်လည်း ၊ ဗြိတိသျှတို့က ၃ ရက်နေ့တွင် ပေးပြီး ၊ မြန်မာတို့က ၄ ရက်နေ့ ရွှေ့ရသည့်ဖြစ်ရပ်များ ဖြစ်ပွားခဲ့ရသည်မှာ ဗေဒင်ကိန်းခန်းများအရပင် ဖြစ်သည် ။

၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာ့အရေးကျွမ်းကျင်သူ ဒေးဗစ်အိုင်စတိုင်းဘတ်ကမြန်မာနိုင်ငံတွင် ဗေဒင်ကိန်းခန်းနှင့် ကိန်းဂဏန်းများအရ လုပ်ဆောင်တတ်ခြင်းမှာ အခြားနိုင်ငံများအဖို့ နားလည်ချင်မှ နားလည်မည် ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားတို့အတွက် မူ ဤအဖြစ်များသည် မထူးဆန်းသောကိစ္စများ ဖြစ်သည်ဟုရေးသားထားသည် ။

ဘိုးတော်ဘုရားလက်ထက်တွင်လည်း မည်သည​့်အခမ်းအနားလုပ်သည်ဖြစ်စေ ဗေဒင်ဆရာများ၏ အကြံပေးချက်အတိုင်း လိုက်လံလုပ်ဆောင်လေ့ရှိကြောင်း မြန်မာ့သမိုင်းပညာရှင် ဒေါက်တာသန်းထွန်းက ရေးသားခဲ့သည် ။ သို့သော် ဗေဒင်ယတြာလုပ်တိုင်း အောင်မြင်ခဲ့သည်တော့ မဟုတ်ပေ ။မြန်မာနိုင်ငံသည်လွတ်လပ်ရေးရပြီးသည့် နောက်ပိုင်းတွင်လည်း စိန်ခေါ်မှုပေါင်းစုံ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည် ။ အထူးသဖြင့် စီးပွားရေး အောင်မြင်ရန်နှင့် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးများကို အထူးအလေးပေး ဆောင်ရွက်ရင်းက လှော်ရင်းနစ်ပြီး ၁၉၆၂ ခုနှစ်တိုင်သွားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းသည့် ဘဝသို့ ရောက်သွားခဲ့ရသည် ။

ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအာဏာသိမ်းသည့်နေ့မှာ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့ ၊ နံနက် ၈ နာရီ မိနစ် ၅၀ အချိန် ဖြစ်သည် ။ ထိုအချိန်သည်ကား အခါတော်ပေးများကြောင့် လုပ်ဟန်မတူပေ ။ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်များသည် ထိုစဉ်က ကွန်မြူနစ်ယောင်ယောင် ၊ ဆိုရှယ်လစ်ယောင်ယောင်များ ဖြစ်နေကြသောကြောင့် အယူသီး အစွဲအလမ်းများ သိပ်မရှိခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင်မှအာဏာတည်မြဲရေးအတွက် နတ်ကိုး ဗေဒင်ကိုးများ ဖြစ်သွားခဲ့ကြရခြင်း ဖြစ်သည် ။ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံကို ရာစုလေးပုံတစ်ပုံခန့် စိုးမိုးအုပ်ချုပ်သွားခဲ့သူ ဖြစ်သည် ။ မြန်မာနိုင်ငံကို သူတို့ချမှတ်သည့် လမ်းစဉ်သည် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာ့နည်း မြန်မာ့ဟန် ဗုဒ္ဓနည်းကျသဘောတရားများကိုလည်း သွတ်သွင်းပြီးသူကိုယ်တိုင် ဗေဒင်ကိုး ၊ နတ်ကိုးဘဝသို့ ရောက်သွားခဲ့ရသည် ။ သို့သော် ၁၉၈၇ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာ ၅ ရက်နေ့တွင် နောက်ဆုံးအာဏာကိုစွန့်လွှတ်သွားခဲ့ရသည်သာ ဖြစ်သည် ။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒုတိယအကြိမ် စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းမှုအပြီး တပ်မတော် စစ်ခေါင်းဆောင်များကြားတွင်လည်းအဆင့်ဆင့် အာဏာသိမ်းပိုက် မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည် ။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစောမောင်နောက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသန်းရွှေ တက်လာပြီး အန္တရာယ်ရှိနေသော ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့်ပါ ဖယ်ရှားခြင်း ခံလိုက်ရသည် ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ဖြစ်လာချိန်တွင် အခါတော်ပေးများက ဇနီးဖြစ်သူအား ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် တစ်ချိန်က မင်းတစ်ပါးဖြစ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို အုပ်စိုးရမည့် မင်းဆက်သစ်ဖြစ်ကြောင်း ဟောပြောခဲ့ကြသည် ။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး၏ အခါတော်ပေးများထဲတွင် ထင်ရှားသူတစ်ဦးမှာ အီးတီ ဖြစ်သည် ။ အီးတီသည်စကားမပြောနိုင်သော်လည်း ယခင် ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းဖြစ်သူ သက်ဆင်ပင်လျှင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်လာပြီး အီးတီထံမှ အကြံဉာဏ် ယူရသည်ဟုဆိုသည် ။ အီးတီ၏ ဟောကြားချက်အရ သက်ဆင်သည် သေကိန်းမြင်သည်ဆိုသောကြောင့် နိုင်ငံမှ ခေတ္တရှောင်ခဲ့​သေးသည် ။ အီးတီသည် စကားမပြောနိုင် ၊ လေသံသဲ့သဲ့သာ ပြောဆိုသည်ဆိုသော်လည်း သူ၏ အစ်မဖြစ်သူက ကြားမှ ဘာသာပြန်ကာ ပြောဆိုပေးခြင်းဖြင့် ဟောကြားခြင်းဖြစ်သည် ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေနှင့် မိသားစု အလွန်အလေးထား ယုံကြည်ကိုးကွယ်ခြင်းခံရသည့် အီးတီဆိုသည်မှာ အသက် ၄ဝ ဝန်းကျင်ခန့် ရှိပြီဖြစ်သည် ။ ဒါရိုက်တာစတီဗင်စပီးဘတ် ရိုက်ကူးသည့် ET ဇာတ်ကားထဲကအတိုင်း သူ့စကားလည်း လူမသိ ၊ လူ့စကားလည်း သူမသိဆိုသည့် ET ကို ရည်ညွှန်းပြီး မြန်မာတို့က အီးတီဟု ခေါ်ဆိုကြခြင်းဖြစ်သည် ။

ယင်း အမျိုးသမီးကဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ၏ အခါတော်ပေး ၊ အကြံပေး ဖြစ်နေခြင်းမှာလည်း အတော်ထူးဆန်းသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည် ။

ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝါထရာသည်ပင် အီးတီ ထံ လာတွေ့ပြီးမှ မန်စီးတီးဘောလုံးကလပ်ကို ဝယ်ယူခဲ့သည် ဆိုခြင်းကြောင့် မြန်မာ့အီးတီ၏ အစွမ်းကား သေးငယ်လှသည်ဟု ယူဆရန်အကြောင်းမရှိပေ ။ အထူးသဖြင့် မြန်မာ့ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကကိုးကွယ်ခြင်းခံရသူဆိုလျှင် မင်းပေါက်စိုးပေါက်ပြီး ထိပ်တန်းရောက်သွားရသလို ၊ ထိုထိပ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်များ အရာကျသွားလျှင် ချောင်ထိုးခံရခြင်း ၊ ဖမ်းဆီးအရေးယူခံရသည့်အစဉ်အလာများလည်း ရှိခဲ့ကြောင်း တွေ့ရသည် ။ ဥပမာ ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့် အလွန်ယုံကြည်ခြင်းခံရသည့် ဘိုးတော်သန်းလှ အရာကျကာ ထောင်ထဲထည့်ခြင်း ခံရပုံမျိုးဖြစ်သည် ။ Daily Telegraph သတင်းစာတိုက်မှ သတင်းထောက်တစ်ဦးသည် အီးတီနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရရန်ကံအားလျော်စွာအခွင့်အရေး ရရှိခဲ့သည် ။ သူနှင့်တွေ့ဆုံခွင့်ရရန်အတွက် နှစ်ရက်ခန့် ကြိုတင်ရက်ချိန်းယူခဲ့ရသည် ။ သူတို့ လက်ခံတွေ့ဆုံမည့်သူများသည် နေ့စဉ်ဆိုသလို စာအုပ်ထဲတွင် ပြည့်နေတတ်သည် ။ အစိုးရဝန်ကြီးကိုယ်စား လာရောက်တွေ့ဆုံမေးမြန်းသည့် အင်ဒိုနီးရှားသံအမတ်ကြီးပင် ထိုစာရင်းတွင် ပါဝင်သည် ။ အီးတီ၏ အစ်မဖြစ်သူ ပြောပြချက်အရ အာရှမှသံတမန်ကြီးများ ၊ အတွင်းရေးမှူးများသည် သူတို့အတွက် ဖောက်သည်များ ဖြစ်ကြကြောင်းသိရ သည် ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေလက်ထက်တွင် ထူးခြားသော ဖြစ်စဉ်များမှာအတိတ်တဘောင်ဖြင့် မင်းနေပြည်တော်ကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည် ။ မင်းရူး ရူးနေသောသူ ဖြစ်သောကြောင့် မင်းဆိုသည်မှာ တိုင်းသစ်ပြည်သစ် တည်သည်ကို အကြောင်းပြုပြီး ရန်ကုန်မှနေပြည်တော်သို့ အုပ်ချုပ်ရေးမြို့ကြီးကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည် ။ နေပြည်တော်သို့ ပြောင်းရွှေ့ပြီး မကြာမီ မြန်မာနိုင်ငံ ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသသည် နာဂစ်မုန်တိုင်းဒဏ်အကြီးအကျယ်ခံရပြီး ပြည်သူထောင်ပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ကြရသည် ။ ထိုအဖြစ်က သူ့ကို ပိုပြီးဗေဒင်ယတြာများကို ယုံကြည်သွားစေခဲ့သည် ။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထင်ရှားသော ဖြစ်ရပ်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့်အရေးတော်ပုံကြီးသည် ၁၉၈၈ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် စတင်  ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်းကို အစွဲပြုပြီး ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည် ။ ထိုအရေးတော်ပုံမှ ၈၈ မျိုးဆက် များ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည် ။ ၈၈ ခုနှစ် အင်းဝမင်းဆက်တွင် ထူးခြားသော ဖြစ်ရပ်များ ဖြစ်ခဲ့သောကြောင့် စစ်အစိုးရသည် ရှစ်ပူးခြင်းကို အလွန်ထိတ်လန့် တုန်လှုပ်ကာ ယင်းမျိုးဆက် များကို နှိမ်နင်းခဲ့ကြောင်းလည်းတွေ့ရသည် ။ မြန်မာနိုင်ငံ စစ်အစိုးရခေတ်ကို ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်က စတင်လိုက်သည်မှာ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေက နိဂုံးချုပ်ခဲ့သောကြောင့် အဆုံးသတ်ခဲ့ရသည်ဟု ဆိုနိုင်သည် ။ သို့သော် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး၏ ဩဇာအာဏာသည် လက်ရှိအစိုးရအပေါ်တွင် မည်မျှသော အတိုင်းအတာအထိ လွှမ်းမိုးထားဆဲဖြစ်သည်ကိုကား နားလည်ရခက်လှသည် ။ သူထူထောင်ခဲ့သောပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ ၊ သူမွေးထား ကျွေးထားခဲ့သော ခရိုနီများ ၊ သူထူထောင်ခဲ့သောနေပြည်တော်သစ်ကြီးကြောင့် သူ့ဩဇာအာဏာသည် ဘုန်းမီးနေလ တောက်နေလိမ့်ဦးမည်ဟု ယူဆစရာရှိသည် ။ သူ့ကို အနားယူလိုက်ပြီဟု ပြောသော်လည်း အဆောင်အယောင် ၊ အခမ်းအနား ၊ ခံစားခွင့်များ အပြည့်အဝသာမက လျှံနေအောင် ပေးထားပြီး သက်တော်စောင့်အဖြစ် ဗိုလ်မှူးချုပ်စိုးရှင် နှင့် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ( ယခင်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းမဟုတ် ) တို့ကို ဆက်လက်ထားပေးထားခဲ့သည် ။ ထို့ပြင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးလက်သပ်မွေးခဲ့သော တပည့်
ရင်းကြီးများဖြစ်သည့် ဦးမြင့်ဆွေနှင့် ဦးအောင်သောင်းတို့၏ လက်ရင်းတပည့် ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဝင်းကပါ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးကို ဆက်လက်စောင့်ရှောက်ပေးနေခဲ့သည် ။

ပြည်သူတို့က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေသည် လက်ရှိသမ္မတ ဦးသိန်းစိန်ခေါင်းဆောင်သော အစိုးရနောက်ကွယ်တွင် ကြိုးကိုင်ထားဆဲဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်နေကြသည် ။ ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့်၏ အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ၁၉၈၈ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းစဉ်က ယခင်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းကို သွားရောက်တွေ့ဆုံပြီး အကြံဉာဏ်တောင်းခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့လိုက်ရသည် ။ တစ်နည်းအားဖြင့်အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်ထဲတွင် အတွေ့အကြုံများစွာရှိသည့် စီနီယာတစ်ဦးထံသို့ တပည့်ရင်းဖြစ်သည့် ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့်က သွားရောက်အကြံတောင်းရာတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက မိမိတို့ စီနီယာများကို တိုင်ပင်ပါ ။ သူတို့ထံမှ အကြံဉာဏ်ယူပါ ။ သူတို့ကို နေရာပေးပြီး လုပ်ပါဟုသာ ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်း တွေ့ရသည် ။ ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့် သည်ပင် ဦးနေဝင်းအရှိန်အဝါဖြင့် နဝတအစိုးရအဖွဲ့ တွင် နေရာကောင်းကောင်း ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည် ။ မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ဘောင်းဘီချွတ်များသည် နိုင်ငံရေးထဲသို့ ပါတီထောင်ကာရောက်လာကြပြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတအထိ တာဝန်ယူထားကြသောကြောင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေးသည် ရှေ့မတိုးနောက် မဆုတ် ဖြစ်ခဲ့ရသည့်အပြင် နောက်ကြောင်း ပြန်လှည့်သွားမည်ကိုပင် စိုးရိမ်နေရသည့်အနေအထားတွင် ရှိသည် ။ ယင်းတို့ထဲတွင် နှစ်ကာလပေါင်းများစွာ နေရာယူထားပြီး ကြွယ်ဝချမ်းသာနေကြသော တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်များနှင့် အငြိမ်းစားများ၏ အရေးသည် သူတို့အပေါ်တွင် အကာအကွယ် ပေးမထားနိုင်သည့် ဒီမိုကရေစီ အစိုးရမျိုးသာ တက်လာလျှင်ဆိုသည့်အနေအထားကို တွေးပူမိကြမည်မှာ သေချာသည် ။ သို့ဖြစ်ရာစစ်တပ်၏ အခန်းကဏ္ဍကို လုံးဝနေရာမပေးသော အစိုးရမျိုးများ တက် မလာရေးအတွက်လည်း ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သူတို့ အသိုင်းအဝိုင်းများအားလုံး နိုင်ငံရေးအရလည်းကောင်း ၊ စစ်ရေးအရလည်းကောင်း အဆုံးစွန် အောက်လမ်း ၊ အထက်လမ်း နတ်ကတော် ဗေဒင်ဆရာများ အစွမ်းအားလုံးသုံးပြီး တိုင်းပြည်ကို ပိတ်ဖုံးကာကွယ်နေမည်ကလည်း သေချာလှတော့သည် ။

◾  တင်ညွန့်

📖  ဦးသန်းရွှေ၏ ယတြာများ